عرضه و پذیرش در بورس و فرابورس: مقدمه
ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه به منظور ارتقاء جایگاه بازار سرمایه در اقتصاد کشور و ساماندهی بازار متشکل اوراق بهادار بیان میدارد که کلیه شرکتها جهت معاملات اوراق بهادار باید در بازارهای بورس يا فرابورس پذیرفته شده و مورد معامله قرار گیرند. همچنین نقل و انتقال در شرکتهای سهامی عام که شرایط پذیرش در بورس یا فرابورس را ندارند نیز باید در بازار پایه فرابورس انجام شود. همچنین شرکتها میتوانند تأمین مالی مورد نیاز خود را نیز از طریق بازار سرمایه انجام دهند. معاملات اوراق بهادار ثبتشده در سازمان فقط در بورسها و بازارهای خارج از بورس دارای مجوز و با رعایت مقررات معاملاتی هر یک از آنها حسب مورد امکانپذیر بوده و معاملة اوراق بهادار مذکور بدون رعایت ترتیبات فوق فاقد اعتبار است. ثبت نزد سازمان اشخاص حقوقي كه تحت يكي از عناوين نهادهاي مالي و يا قانون توسعه ابزارها و نهادهاي مالي جديد (طبق اصل 44) تاكنون تشكيل شدهاند و نزد مرجع ثبت شركتها به ثبت رسيدهاند و نيز اشخاص حقوقي كه موضوع فعاليت اصلي آنها نهاد مالی است موظفند نهاد مالي خود را نزد سازمان بورس و اوراق بهادار به ثبت برسانند. خودداري از ثبت نهاد مالي تخلف محسوب ميشود براساس ضوابط سازمان، ثبت کليه شرکتهای سهامی عام يا شرکتهای سرمايه گذاری با سرمايه بيش از 10 ميليارد ريال نزد آن سازمان الزامی است. در اجرای مفاد قانون بازار اوراق بهادار، اوراق بهاداری که در بورس های اوراق بهادار یا بازارهای خارج از بورس معامله میشوند باید نزد سازمان به ثبت برسند. پذیرش و عرضه پذيرش در بورس به معنی تطبيق وضعيت و شرايط ناشر با شرايط مندرج در دستورالعمل پذيرش اوراق بهادار در بورس به منظور فراهم شدن امکان معامله اوراق در بورس است. براساس مقررات بازار سرمايه ، شرکتهایی که متقاضی پذيرش اوراق بهادار خود در بورس هستند ، تمام يا بخشی از وظايف خود در فرآيند پذيرش را از طريق مشاوران پذيرش که دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار هستند ، انجام می دهند. به عبارت ديگر، مشاوران پذيرش، به عنوان رابط ميان ناشران اوراق بهادار متقاضی پذيرش و بورس ها عمل می کنند.
- سهولت تأمین مالی شرکتها از طریق بورس
- افزایش نقدشوندگی سهام و کاهش هزینه سرمایه
- برخورداری از مشوقها و معافیتهای مالیاتی
- افزايش اعتبار داخلی و بين المللی
- تسهیل وثیقه گذاری سهام توسط سهامداران
- سهولت تأمین مالی از سامانهی بانکی در مقایسه با شرکتهای غیر بورسی
- استفاده از مشارکت عمومی در توسعه شرکت
- استفاده از معياری مناسب برای مقایسه شرکت با ساير شرکتها در صنعت مشابه، و نيز در مقايسه با وضعيت کل صنايع در بين شرکتهای بورسی
فرآیند پذیرش در بورس
-
شرایط عمومی پذیرش در بورسپذيرش در بورس، صرفا در يکی از تابلوهای بازار اول يا در بازار دوم صورت می پذيرد. بورس اوراق بهادار دارای دو بازار اول و دوم میباشد که بازار اول از دو تابلوی اصلی و فرعی تشکیل شده است. متقاضی در صورت دارا بودن شرايط عمومی پذيرش سهام عادی، با توجه به شرايط خاص پذيرش سهام در هر يک از اين بازارها، بايستی تقاضای پذيرش خود در تابلو اصلی يا فرعی بازار اول يا در بازار دوم را به بورس ارائه نمايد. شرايط عمومی پذيرش در بورس ثبت نزد سازمان بورس نبود محدوديت قانونی مؤثر برای نقل و انتقال يا اعمال حق رأی توسط صاحبان سهام سهام با نام، دارای حق رأی، تمام بهای اسمی آن پرداخت شده باشد. تابعيت ايرانی شرکت. سهامی عام بودن شرکت. براساس ضوابط سازمان، ثبت تمامی شرکتهای سهامی عام يا شرکتهای سرمايه گذاری با سرمايه بيش از 10 ميليارد ريال نزد آن سازمان الزامی است. شرکتهایی که هنوز ثبت سازمان نشده اند نيز می توانند درخواست پذيرش و بررسی دهند، ولی هنگام انجام مراحل درج در فهرست نرخهای بورس، بايد ثبت سازمان صورت گرفته باشد. (نحوه ثبت نزد سازمان پيوست شماره ) چنانچه سهام بی نام باشد،مراتب در قالب سه نوبت آگهی با فاصله 5 روزه در روزنامه کثيرالانتشاری که آگهی های شرکت در آن درج می شود به اطلاع عموم می رسد. در صورتی که متقاضی پذيرش، شرکت سهامی خاص باشد، تغيير به سهامی عام قبل از درج نام شرکت در فهرست نرخهای بورس الزامی است. به عبارتی سهامی خاص بودن مانع از ارائه درخواست پذيرش نيست و می توان تغيير شخصيت شرکت را به موازات فرآيند پذيرش پيش برد.(نحوه تغيير خاص به عام پيوست شماره2) شرايط خاص پذيرش سهام عادی در تابلوهای بورس
-
نحوه ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار
-
نحوه تغيير شخصيت شرکت از سهامی خاص به سهامی عام
